10 kişiden birinde işitme kaybı vardır, bu kayıp normal konuşmayı ve anlayabilmeyi etkiler.
İşitme Nasıl Oluşur: Dış ortamdan gelen ses dalgaları kulak kepçesi tarafından toplanarak dış kulak yolu boyunca kulak zarına iletilir. Kulak zarı; dış kulak ve orta kulağı birbirinden ayırır. Ses dalgalarının kulak zarında yaptığı titreşimler orta kulakta bulunan ve sırasıyla çekiç,örs ve üzengi olarak isimlendirilen kemikçiklerde hareket oluşturur. Bu kemikçikler kulak zarı ile iç kulak arasında irtibat oluştururlar. Yani kulak zarında oluşan titreşimleri iç kulağa iletirler. İç kulakta labirent adı verilen ve işitme ve dengeden sorumlu organ tarafından alınan ses dalgaları işitme siniri boyunca beyne iletilir. Beyin gelen ses dalgalarını analiz eder ve işitme fonksiyonu gerçekleşmiş olur.
Yukarıda anlatılan işitme fonksiyonunu bozacak herhangi bir sebep işitme kaybı şeklinde ortaya çıkar
İşitme azlığı nedenleri farklıdır;
Dış Kulak İle İlgili Sebepler:
-Kulak kiri (buşon)
-Dış kulak yolunda yabancı cisim
-Kulak kepçesi yokluğu ya da doğuştan şekil bozukluğu
-Dış kulak yolunun doğumsal kapalı olması
-Dış kulak iltihapları
-Dış kulak tümörleri
Orta Kulak İle İlgili Sebepler
-Kulak zarı delinmesi
-Orta kulak iltihabı
-Orta kulakta basınç düşüklüğü(östaki tüpü tıkanıklığına bağlı)
-Orta kulak kemikçiklerinde kireçlenme
-Orta kulak tümörleri
İç Kulak ve İşitme Siniri ile İlgili Sebepler
-İç kulak iltihabı (labirentit)
-İç kulaktaki duyma hücrelerinin hasar görmesi
-Ani işitme kaybı
- Gürültüye bağlı işitme kaybı
-Yaşlılığa bağlı işitme kaybı
-Meniere Hastalığı (iç kulak sıvılarında basınç artışı)
-İşitme sinirini ilgilendiren tümörler
Dış ve orta kulak sesi iletir; iç kulak ise algılar. Dış ve orta kulakta bir rahatsızlık olduğu zaman, iletim tipi işitme kaybı gelişir. İç kulaktaki bir rahatsızlıkta, sinir tipi (sensörinöral) işitme kaybı ortaya çıkar. Hem dış ve orta kulak hem de iç kulaktaki rahatsızlık birlikte ise karışık tip işitme kaybı oluşur.
İletim Tipi İşitme Kaybı: İletim tipi işitme kaybı, dış kulak yolunun kapanması, kulak zarında delik oluşması, orta kulak enfeksiyonları veya orta kulak kemikçiklerinin rahatsızlıklarında oluşabilir. Bu tip bir işitme azlığı genellikle düzeltilebilir niteliktedir.
İletim tipi işitme kaybı olan kimse, sanki kulakları dolu veya tıkanıkmış gibi hisseder. Kendi sesi kulağına kuvvetli geldiği için, sıklıkla yavaş ve belli bir tonda konuşur. Genelde kalabalık ortamlarda daha iyi duyar. Patlamış mısır gibi hışırtı çıkartan yiyecekleri yerken, sesler kulağına çok yansır ve konuşmaları anlamak için çiğnemesini durdurma ihtiyacı hissedebilir. Bu tip bir işitme kaybı olan kişi, telefonda rahatça konuşabilir.
Neyse ki iletim tipi işitme kaybına sahip insan, bu rahatsızlığından dolayı hiçbir zaman tam sağır olmaz. Uygun bir operasyon veya işitme cihazı ile her zaman duyması sağlanabilir.
Sinir Tipi (Sensörinöral) İşitme Kaybı: Bu tip işitme kaybı, iç kulak dolaşımının bozulması veya sıvı basıncının yükselmesi veya sinir iletimindeki bozukluklardan meydana gelir. En sık sebebi, yaşlanma ile sinir uçlarında olan değişikliklerdir. Bu tip işitme kaybı düzeltilemez, fakat nadiren sağırlığa kadar ilerler.
Sinir tipi işitme kayıplı hasta, etrafında söylenenleri duyduğunu fakat anlayamadığını söyleyebilir. Ses şiddetinin artması, sadece kafasının karışmasına yol açar. Konuşmayı duyabilir fakat net algılayamaz. Sessiz ortamlarda daha rahat duyar ama telefonda konuşulanları duymakta zorlanır. Pes sesleri, tiz seslerden daha rahat algılar, bu yüzden bir erkeğin dediklerini, sesi ince bir bayanın dediklerinden daha anlaşılır bulabilir. Zil sesini veya diğer odada çalan telefon sesini duyamayabilir. Telefon ve zil seslerini buna göre ayarlamak gerekir.
Rehabilitasyon: İşitme kaybının sebebini, derecesini anlamak için kişinin, bu işle uğraşan bir kulak burun boğaz hekimi ve bir odyolog tarafından işitme testleri yapılarak değerlendirilmesi lâzımdır.
İletim tipi işitme kaybında düzeltici cerrahi ile şikayeti azaltmak olasıdır. Sinirsel tip işitme kaybında ise işitme cihazları yardımcı olabilir.
Tedavi seçeneği, bazı eksikliklerin giderilmesi, önleyici tedbirler, ilaç, cerrahi veya bunların birleşimiyle olabilir. İşitme kaybı olan her kişinin yeterli rehabilitasyona ihtiyacı vardır.
İyi bir rehabilitasyon programı, dudaktan okumayı, işitme eğitimini, konuşma eğitimi ve geliştirmesini, işitme cihazı kullanımını ve sosyal faaliyetlerin geliştirilmesini içermelidir. Bütün bunlar bir kişi için uygulanmayabilir, herkes gerekli olduğu kadarını alarak yardım görür. Bu yöntemler küçümsenmemelidir; tahmin edilenden çok fazla yardımcı olabilir
Aşırı sese maruz kalma işitme kaybının en sık sebebidir. Eğer ses yeterince yüksekse ve uzun sürerse işitmemize zarar verebilir. Gürültü sonucu meydana gelen hasara işitme siniri ile ilgili işitme kaybı ya da sinir kaybı diyoruz. Bu gürültüden başka faktörlerle de oluşabilir ancak gürültü sebebiyle meydana gelen işitme kaybının başka yönden önemi vardır:azaltılabilir ve hatta önlenebilir.
Bebeklerde İşitme Sorunları :Bebekler, işitme duyusuna sahip olarak doğarlar. Yeni doğan normal bir bebek, sese gözlerini kırparak ve irkilerek tepki gösterir ve ses düzeyindeki farkları anlayabilir. Yumuşak sesler bir gülümsemeye benzer bir etki ortaya koyabilirken, sert ya da yüksek sesler bir bebeğin ağlamasına neden olabilir. Dahası, yeni bebeğiniz ses tercihlerini de geliştirmiş olarak dünyaya gelmiştir. Annesininki gibi yüksek perdeli sesleri, düşük perdeli seslere yeğ tutar.
İşitme, konuşma ve dil becerilerinin kazanılmasında gerekli bir rol oynar. Küçük bir işitme kaybı bile bebeğinizin dil yardımıyla anlama ve ardından iletişim kurma yeteneği üzerinde önemli bir etkiye sahip olacaktır.Bu nedenle böyle bir durumdan şüpheleniyorsanız doktora başvurmalısınız.
Çocuğumuz seslendiğimizde birkaç defa tekrarlatıyor ve derslerde başarısında azalmalar olup televizyonun sesini çok açıyor ya da yakından izliyorsa işitmesinde bir azalma olup olmadığı yönünde uyanık olmakta yarar var! Televizyonu yakından izlemenin ana nedeni olabilecek işitme azlıkları gözden kaçabilir. Sık üst solunum yolu enfeksiyonu geçiren, genellikle burun tıkanıklığı sorunu yaşayan ya da uyku sırasında ağzı açık uyuyan belki de horlayan çocuklarda orta kulakta sıvı toplanması son derece sık karşılaşılan bir durumdur. Orta kulakta sıvı birikmesi erken dönemde yakalandığında nedene yönelik tedavi ile düzeltilebilen bir durumdur. 15-20 günlük ilaç tedavileriyle sıklıkla sorun ortadan kaldırılabilir. Ancak östaki borusunun tıkanmasına neden olan geniz eti ve bademcik büyüklüğü durumlarında ve ilaç tedavisinin etki etmediği durumlarda cerrahi tedavi gereklidir ve sonuç son derece yüz güldürücüdür. Tedavi edilmeyen gecikilmiş durumlarda geçirilen sık orta kulak enfeksiyonlarına bağlı ve kulak zarındaki negatif basınç ile çökme nedeniyle olarak kalıcı işitme bozuklukları ortaya çıkabilir. İleride kalıcı bir işitme bozukluğuna yol açmamak ve özellikle bilgi topladığı eğitim yıllarında çocuklarımızı yaşıtlarından geri bırakmamak için işitme konusunda uyanık olmalı ve geç kalmadan doktora başvurmalıyız.
Birdenbire veya en fazla bir kaç günlük bir süre içerisinde ilerleyerek işitmede kısmen veya tamamen kayıp olmasına ANİ İŞİTME KAYBI adı verilir. Çoğu durumda nedeni bilinmeyen bir rahatsızlıktır. Hastalar tipik olarak sabah kalktıklarında bir kulaklarında çınlama-uğultu duyduklarını ve işitmelerinin azalmış olduğunu farkederler. Bir grup hasta da, gün içersinde telefonda konuşurken bir kulağın duyamadığının farkına varır.Ani işitme kaybı acil tedavi edilmesi gereken bir durumdur. Zaman ilerledikçe hastanın tedaviden fayda görme şansı düşer.. Bu nedenle işitmenizde kısa bir süre içerisinde belirgin azalma olduğunu fark edecek olur iseniz derhal bir Kulak Burun Boğaz hekimine başvurmalı ve gerekiyorsa bir işitme testi yaptırmalısınız.
Kulak akıntıları ve nedenleri ile ilgili merak ettiklerinizin cevabını burada bulabilirsiniz.
